Mardin, Türkiye'nin büyükşehir Statüsüne giren bir ili ve en kalabalık yirmi altıncı şehri. 2013 itibarıyla 779.738 nüfusa sahiptir.Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin Dicle Bölümü'nde yer alır. Suriye ile sınır komşusudur.
Mimari, etnografik, arkeolojik, tarihi ve görsel değerleri ile zamanın durduğu izlenimini veren güneydoğunun şiirsel kentlerinden biridir. Mardin farklı dini inanışlar paralelinde, sanatsal açıdan da tarihi değeri olan camiler, türbeler, kiliseler, manastır ve benzeri dini eserler barındırmaktadır. Mardin, İpek Yolu güzergâhında olup, ilde beş han ve bir kervansaray mevcuttur.
Mardin ismi hakkında değişik rivayetler vardır. Kelimenin Farsça, Yunanca, Arapça veya Süryanice olduğu söylenmektedir.
Midyat
Mardin ilinin bir ilçesidir. Dinlerin (İslam, Hristiyanlık, Ezidilik) ve dillerin (Türkçe, Kürtçe, Arapça ve Süryanice) buluşma noktasıdır Midyat. MÖ 9. yüzyıl Asur tabletlerinde Matiate olarak tanımlanır. "Matiate" Aramice/Süryani bir isim ve "mahallesim", "vatanım", demektir. Asur kralı II. Asur Nasırpal Tur Abidin'in Aramileri talan ettikten sonra, bu savaşın tarihi tablalar yazılmıştır. Midyat'taki ilkSüryani Hıristiyanlar da mağaralarda yaşardı. Midyat tarih boyunca birçok kere kuşatılıp talan edilmiştir. Son olarak Birinci Dünya Savaşı'nın karanlık günlerinde, "Ferman" yılında, kasaba sakinlerinin üçte ikisi yaşamını kaybetmiştir. Ancak 1930 yılından sonra kasaba yeniden canlanmış: Kiliseler, evler ve bazı mekanlar onarılmıştır. Ondan sonra yerleşim düzeni zamanla oturmaya başlamıştır.
Mardin Müzesi
Müze Binası, Mardin Merkez Şar Mahallesi, 1. Cadde Cumhuriyet Meydanı’nın kuzeyinde bir gurup Süryani evinin arasında bulunmaktadır. Uzun süre dini amaçlı hizmet veren yapı, askeri garnizon, çeşitli siyasi parti merkezi, kooperatif binası, sağlık ocağı ve polis karakolu olarak da kullanılmıştır. Binayı Süryani Katolik Vakfı’ndan satın alan Kültür Bakanlığı, Mardin Müzesini Zinciriye Medresesinden
alarak bu binaya taşımıştır.Sarımtırak renkli kalker taşından yapılan çift girişli, üç katlı müze, iç ve dıştaki tonoz, kemer ve sütun başlıklarındaki eşsiz taş süslemeleri ve koleksiyonundaki eserleriyle Türkiye’nin önemli müzelerinden biridir.
Hasankeyf
Hasankeyf, Batman'a bağlı olan, iki yakasını Dicle'nin ayırdığı tarihi bir ilçedir. İlçenin tarihi, 10.000 yıl öncesine kadar gitmektedir. 1981'de doğal koruma alanı ilan edilmiştir.Tarihi ve doğal güzellikleriyle önemli turizm merkezlerinden biridir.Gerek mağaralara oyulmuş antik kentin görkemi, gerek diclenin tahmin edilemez maviliği, ve roma köprüsü kalıntıları ile mutlaka görülmesi gereken bir yerdir.
Konuk Evi
Midyat Merkezi'nde yer alan en önemli sivil mimari örneğidir.Eski Kaya Caddesi'nde yer alan konuta sokaktan oldukça süslemeli bir kapı ile girilmektedir. Toplam 40 odası olan konut iki birimden oluşmaktadır. Avlu girişinde iki katlı yapı yer alıyor. Bina hem konumu ve mimari yapısıyla hem de taş işlemesinin yer aldığı zengin cephesiyle büyük önem taşımaktadır. Bölge turizmine hizmet veren bina, konaklama tesisi yanında birçok filmin ve dizinin çekildiği mekân olmuştur.
Gelüşke Hanı
Bir zamanlar ahir ve mezbaha olarak kullanılan Tarihi Gelüşke Hani girişimci Veli Güneş tarafından tadilat edilerek, yerli ve yabancı turistlerin uğrak yeri haline geldi.
Tarihi dokusu, islemeli taşlarıyla insanları tarihin derinliklerine götüren mekanda bambaşka bir hava var.Tarihi handa, yöresel yemek ağırlıklı zengin menüsüyle hizmet veren bir lokantanın haricinde, ayrıca 4 köy dinlenme odaları, şadırvan bahçesi ve kafe de bulunuyor.
Mor Gabriel Manastırı
Deyrulumur olarakta bilinen , Dünyanın ayakta duran en eski Süryani Ortodoks manastırıdır. Mardin ilinin Midyat ilçesine bağlı Güngören köyü sınırları içerisinde,Süryanilerin anayurdu olarak bilinen Turabdin platosunda bulunmaktadır.Süryanilerin anayurdu olarak bilinen Mardin’in Midyat ilçesindeki Turabdin bölgesinde bulunan Mor Gabriel Manastırı 1600 yıllık tarihiyle en eski birkaç manastırdan biridir. 397 yılında Mor Şmuel ve Mor Şemun tarafından kurulan Manastır, Roma imparatorlarının bağışları ve katkılarıyla yüzyıllar içerisinde gelişmiştir.
Turabdin Platosu
Turabdin, yukarı Mezopotamya'da bulunan, inişli-çıkışlı yüksek bir kalker platosu. ‘Tanrı Hizmetkarları Dağı' olarak da biliniyor. Bunun nedeni ise, 4. yüzyıldan itibaren burada kurulan 80 manastırda, keşişlerin yaşaması ve ibadet etmesidir.
Bölge sınırları içerisinde birçok manastır ve köy bulunuyor. Mor Gabriel Manastırı ve Turabdin Köyleri'nden Midyat Zazbu platoda gezebileceğiniz otantik yerler arasındadır.
